Zagadnienia poruszane w artykule: Art. 108. Kodeksu pracy jasno wskazuje, że pracodawca może ukarać pracownika. Nie musi jednak tego robić — jest to jego prawo, ale nie obowiązek. Przy decyzji o zastosowaniu kary bierze się pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika (czy była to wina umyślna, czy wina nieumyślna) i jego dotychczasowy stosunek do pracy. Pracodawca może zastosować wobec pracownika jedynie te kary porządkowe, które są wymienione w Kodeksie pracy. Są to: Zastosowanie innego rodzaju kary stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Ponadto, za jedno przekroczenie pracownik może być ukarany tylko jedną karą porządkową. Pracodawca nie może zastosować jednocześnie np. kary pieniężnej i kary nagany za to samo przewinienie — nie ma podstaw prawnych do kumulowania kar.
Według przepisów Kodeksu pracy, kary upomnienia lub nagany pracodawca może zastosować za nieprzestrzeganie przez pracownika: Upomnienia lub nagany można udzielić ustnie lub z wpisem do akt. Forma pisemna upomnienia lub nagany sporządzana jest w dwóch egzemplarzach, z czego jeden trafia do pracownika, a drugi do akt osobowych pracodawcy. Kodeks pracy uwzględnia możliwość usunięcia upomnienia lub nagany z akt pracownika w następujących przypadkach: Według przepisów Kodeksu pracy, karę pieniężną pracodawca może zastosować jedynie za: Potrącenia wynikające z kar pieniężnych pracodawca ma obowiązek przeznaczyć na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy. Kodeks pracy wskazuje, że: Kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności, nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu potrąceń, o których mowa w art. 87 § 1 pkt 1-3. Przykładowo, jeśli pracownik nie stawi się w miejscu pracy w jednym dniu roboczym bez zapowiedzi i późniejszego usprawiedliwienia, jego wynagrodzenie może być maksymalnie pomniejszone o dwie „dniówki" – jedną za nieprzepracowany dzień pracy, a drugą jako kara pieniężna za dzień nieusprawiedliwionej nieobecności. Wynagrodzenie jednodniowe oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Nałożenie kary porządkowej może odbyć się jedynie w relacji pracownik-pracodawca. Oznacza to, że nie można nałożyć kary porządkowej na osobę zatrudnioną na umowę zlecenie lub umowę o dzieło – chyba, że taka możliwość jest zapisana w umowie. Kara porządkowa nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. Jeśli pracodawca dowie się o naruszeniu obowiązku pracowniczego po 3 miesiącach od daty zdarzenia, nie może nałożyć kary. Przed nałożeniem kary porządkowej pracodawca musi zastosować odpowiednie procedury, takie jak: Ukaranie pracownika karą porządkową wiążę się z możliwością zgłoszenia przez niego sprzeciwu. Pracownik ma na to 7 dni, a pracodawca 14 dni na rozpatrzenie sprzeciwu. Jeżeli pracownik nie zgodzi się z decyzją po rozpatrzeniu, przysługuje mu prawo odwołania się do Sądu pracy. HRappka to kompleksowy system kadrowo-płacowy, w którym automatycznie pobierzesz potrącenia, zwroty i zajęcia komornicze, a także wprowadzisz stawki niestandardowe. Dzięki temu rozliczenie pracowników zatrudnionych na podstawie każdego rodzaju umów staje się szybkie i bezproblemowe. Czytaj więcej:
Uzupełnij dane, a my skontaktujemy się z Tobą
Ukaranie pracownika karą porządkową należy do swobodnej decyzji pracodawcy. Kodeks pracy dopuszcza nałożenie na pracownika kar porządkowych takich jak: kara upomnienia, kara nagany lub kara pieniężna. Kary porządkowe mogą być nałożone za naruszenie obowiązków pracowniczych takich jak m.in: nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych, nieprzestrzeganie przyjętego sposobu potwierdzania przybycia a także usprawiedliwiania nieobecności, spożywanie alkoholu w czasie pracy. Wpływy z kar pieniężnych przeznacza się na poprawę warunków BHP. Kara porządkowa nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia.
Kary porządkowe — za co pracodawca może ukarać pracownika?
Kara pracownika a Kodeks pracy
Rodzaje kar porządkowych
Za co pracodawca może nałożyć na pracownika karę upomnienia lub nagany?
Forma udzielenia upomnienia lub nagany
Za co pracodawca może nałożyć na pracownika karę pieniężną?
Ile wynosi kara pieniężna dla pracownika?
Kary porządkowe a umowy cywilnoprawne
Proces nakładania kar porządkowych na pracownika
Prawo zgłoszenia sprzeciwu
Potrącenia w systemie HRappka
Poznaj system HRappka podczas bezpłatnej prezentacji!