Kiedy pracodawca jest płatnikiem zasiłków w 2024 roku?

Autor

Katarzyna Bucior

Copywriter

Opiekun merytoryczny

Anna Chyrchała

Starszy specjalista 

ds. kadr i płac


Pracownicy lub zleceniobiorcy ubezpieczeni w ZUS mają prawo do otrzymania zasiłków (np. podczas choroby, urlopu macierzyńskiego lub ojcowskiego czy po wypadku). O tym, czy zasiłki dla ubezpieczonych będzie wypłacał ZUS, czy pracodawca, decyduje stan zatrudnienia na konkretny dzień, tj. 30 listopada danego roku.  

Jak ustalić, czy płatnikiem zasiłków jest pracodawca, czy ZUS?

Na dzień 30 listopada należy ustalić liczbę osób zgłoszonych do ubezpieczenia chorobowego. Zgodnie z art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa:

  • jeśli pracodawca/zleceniodawca zgłosił mniej niż 20 osób do ubezpieczenia chorobowego, to ZUS jest płatnikiem zasiłków od 1 stycznia kolejnego roku kalendarzowego,

  • jeśli pracodawca/zleceniodawca zgłosił więcej niż 20 osób do ubezpieczenia chorobowego, to on ustala prawo do świadczeń i ich wysokość, oraz jest płatnikiem zasiłków od 1 stycznia kolejnego roku kalendarzowego.

Tak więc o tym, kto jest płatnikiem zasiłków od 1 stycznia 2024 roku, decyduje stan ubezpieczonych na dzień 30 listopada 2023 r.

Jeśli płatnik składek (pracodawca/zleceniodawca) na dzień 30 listopada danego roku nie zgłosił ani jednej osoby do ubezpieczenia chorobowego, liczbę ubezpieczonych określa się zgodnie ze stanem zatrudnienia w pierwszym miesiącu, w którym płatnik składek dokonał zgłoszenia do ubezpieczenia chorobowego (art. 61 ust. 2 ustawy zasiłkowej). 

Kogo uwzględnia się w liczbie ubezpieczonych?

  • wszystkie osoby zgłoszone do ubezpieczenia chorobowego (obowiązkowo i dobrowolnie), w tym również uczniów

  • wykonawców pracy nakładczej

  • osoby zatrudnione na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,

  • podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby współpracujące z osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,

  • podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby prowadzące działalność pozarolniczą,

  • podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby współpracujące z osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą.

Kogo nie uwzględnia się w liczbie ubezpieczonych?

  • osób przebywających na urlopach wychowawczych i bezpłatnych

Dodatkowo należy wiedzieć, że ZUS jest zawsze płatnikiem zasiłków dla:

  • duchownych podlegających ubezpieczeniu chorobowemu

  • ubezpieczonych prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących

  • osób uprawnionych do zasiłków za okres po ustaniu ubezpieczenia;

  • ubezpieczonych podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu w Polsce z tytułu zatrudnienia u pracodawcy zagranicznego.

Zmiana liczby ubezpieczonych po 30 listopada – czy zmienia się płatnik zasiłków?

Ważne! Zmiana liczby zatrudnionych po 30 listopada lub w trakcie następnego roku kalendarzowego nie wpływa na ustalenie płatnika zasiłków. Przykładowo, jeśli liczba zatrudnionych ubezpieczonych w firmie wg stanu na 30 listopada wynosi 19, ale na grudzień tego samego roku już 21, pracodawca od 1 stycznia kolejnego roku nie staje się płatnikiem zasiłków, ponieważ liczy się stan zatrudnienia w dniu 30 listopada. Tak samo w sytuacji, kiedy to pracodawca jest płatnikiem zasiłków – jeśli w grudniu zatrudnia już mniej niż 20 osób, nie oznacza to, że od stycznia to ZUS przejmuje wypłatę świadczeń. 

Choroba pracownika na przełomie roku a płatnik zasiłków

Jeśli pracownik choruje na przełomie roku i to dotychczas ZUS był płatnikiem zasiłku, ale w styczniu nastąpiła zmiana płatnika z ZUSu na pracodawcę, to Zakład Ubezpieczeń Społecznych nadal wypłaca pracownikowi świadczenie aż do zakończenia jego nieprzerwanej niezdolności do pracy.

Wynagrodzenie dla płatnika zasiłków

Pracodawcy, który jest uprawniony do wypłaty zasiłków z ubezpieczenia chorobowego, przysługuje wynagrodzenie za ustalanie prawa do świadczeń i ich wysokości, a także ich wypłatę. Wynosi ono 0,1% kwoty prawidłowo wypłaconych świadczeń z tego ubezpieczenia. Uwaga! Wypłata zasiłków z ubezpieczenia wypadkowego nie jest objęta prawem do takiego wynagrodzenia.

Automatyzacja obowiązków pracodawcy w systemie

Wypełnianie obowiązków pracodawcy, takich jak wypłata wynagrodzeń, zasiłków i odprowadzanie składek, ułatwia program kadrowo-płacowy HRappka. System HRappka automatyzuje wszystkie kluczowe procesy pracownicze – od rekrutacji, przez rozliczenia, legalizację cudzoziemców, do ewidencji czasu pracy. Testuj HRappkę 14 dni za darmo!

Czytaj więcej:

Zarządzanie procesami HR

  • Rekrutacja i onboarding
  • Legalizacja cudzoziemców
  • Ewidencja czasu pracy i wnioski urlopowe
  • Kadry i płace

TESTUJ BEZ OPŁAT

Liczbę ubezpieczonych ustala się według stanu na dzień 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego. Liczba to wyznacza, kto jest płatnikiem zasiłków od stycznia następnego roku – czy płatnicy składek (pracodawcy/zleceniodawcy) czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych.