Jak mierzyć rotację pracowników?

Odejścia pracowników nie są łatwe, zwłaszcza gdy odchodzą osoby kluczowe, które wniosły istotny wkład w rozwój firmy. W ostatnich latach wiele firm boryka się z wyzwaniem, jakim jest rotacja pracowników. Polskie przedsiębiorstwa coraz częściej doświadczają nagłych i częstych odejść, które na pierwszy rzut oka wydają się nie mieć wyraźnej przyczyny. Czy jednak faktycznie tak jest? Dlaczego problem wysokiej rotacji kadr staje się tak powszechny?

Dziś przyjrzymy się bliżej wskaźnikowi rotacji pracowników, opowiemy jak ją obliczyć i jak wspierać przyciąganie i utrzymanie najlepszych specjalistów w firmie.

>> Przetestuj bezpłatnie system kadrowo – płacowy

Czym jest rotacja pracowników?

Rotacja pracowników to termin obejmujący pracowników opuszczających firmę z różnych powodów. Wskaźnik rotacji zatrudnienia to stosunek całkowitej liczby osób zatrudnionych do liczby pracowników odchodzących w określonym przedziale czasowym. Pracodawcy mogą obliczyć wskaźnik zarówno na poziomie całej firmy, jak i poszczególnych zespołów. Bardzo często wskaźnik ten wpływa na kluczowe decyzje dotyczące zmian w firmie, ponieważ jego niezadowalająca wartość może wskazywać na problemy wewnętrzne i potencjalne zagrożenie dla działalności.

Jak poprawnie obliczyć wskaźnik rotacji pracowników?

Istnieje kilka metod obliczania wskaźnika rotacji pracowników. Poniżej przedstawiamy jeden z najpopularniejszych sposobów.

Aby poprawnie obliczyć rotację pracowników, należy wykonać kilka kroków:

1. Najpierw warto określić jaki okres chcemy analizować. W zależności od naszych potrzeb może to być miesiąc, kwartał lub rok.

2. Następnie należy obliczyć liczbę pracowników na początku okresu oraz liczbę osób, które odeszły w określonym czasie, uwzględniając zarówno tych, którzy odeszli dobrowolnie, jak i tych, którzy zostali zwolnieni.

3. Kolejnym krokiem jest obliczenie przeciętnej liczby pracowników ogółem zatrudnionych w wybranym okresie, dodając liczbę pracowników w firmie na początku okresu i liczbę odchodzących pracowników, a następnie dzieląc wynik przez 2.

4. Na koniec wystarczy obliczyć sam wskaźnik rotacji, dzieląc liczbę pracowników, którzy odeszli, przez średnią liczbę pracowników i mnożąc przez 100.

Podsumowując, aby prawidłowo obliczyć wskaźnik rotacji, obliczenie powinno wyglądać w sposób następujący:

(Liczba pracowników, którzy odeszli / Średnia liczba pracowników) * 100

Przykładowo, jeżeli na początku okresu pracodawca zatrudniał 180 pracowników, a w badanym okresie odeszło 30 osób, to współczynnik rotacji pracowników wyniesie = (35 / 162,5) 100 = 0,2153 100 = 21,53%.

Jakie są dopuszczalne normy wskaźnika rotacji pracowników?

Procent pracowników odchodzących z pracy może znacząco się różnić się w zależności od branży, w której działa firma. Dodatkowo, duży wpływ na rotację pracowników ma sytuacja na lokalnym rynku pracy. W większości, większą rotację pracowników można obserwować w dużych miastach, a niższą w małych miejscowościach czy na obszarach wiejskich.

Kolejnym istotnym czynnikiem wpływającym na rotację jest wiek organizacji, a także etap jej rozwoju. Na wskaźnik rotacji mogą mieć wpływ doświadczenie zdobyte przez duże korporacje w zakresie zarządzania zasobami ludzkimi. Nowe firmy, w pierwszych miesiącach swojej działalności, mogą obserwować podwyższoną rotację pracowników. Najczęściej najwyższą rotację pracowników obserwuje się wśród kadr na niższych stanowiskach i u pracowników sezonowych, natomiast niski poziom rotacji można zaobserwować wśród kadry zarządzającej. Dlatego analizując wskaźnik rotacji, warto zawsze uwzględniać te wszystkie czynniki.

Przyczyny rotacji pracowników

Rotacja odnosi się do wszystkich przypadków odejść z pracy, jednak warto rozróżniać jej rodzaje. Wyróżnia się dwie główne typy rotacji pracowników:

• Dobrowolna – to sytuacja, w której pracownik decyduje się odejść z firmy. Często bywa to związane ze zmianą sytuacji życiowej, taką jak przeprowadzka do innego miasta. Jednak zdarza się także, że powodem jest niezadowolenie pracowników z aktualnych warunków zatrudnienia lub bardziej atrakcyjna oferta pracy w innej firmie w związku z którą osoby zmieniają pracę.

• Niedobrowolna – w tym przypadku decyzję o zakończeniu współpracy podejmuje pracodawca. Jest to przymusowe zwolnienie, które może wynikać z niskiej efektywności pracownika, problematycznego zachowania czy innych powodów.

Rotacja pracowników jest naturalnym procesem dla każdej organizacji. Oczywiście firmy dążą do utrzymania jej na jak najniższym poziomie, ale wiele czynników – takich jak branża, charakter pracy czy skład zespołu – wpływa na jej wielkość. Dlatego nie należy oczekiwać, że wskaźnik rotacji spadnie do zera.

Zamiast tego warto nauczyć się efektywnie zarządzać tym wskaźnikiem. Warto zawsze analizować rotację pracowników, dzięki temu będziemy mogli zidentyfikować przyczyny odejść, a znajomość danych pozwali lepiej zrozumieć problem i znaleźć skuteczne sposoby jego rozwiązania.

Dlaczego wskaźnik rotacji pracowników jest ważny?

Duża rotacja pracowników może mieć destrukcyjny wpływ na każdy aspekt działalności firmy, generując dodatkowe koszty i zakłócając stabilność organizacyjną. Już sam proces rekrutacji i onboardingu, którego koszty sięgają aż 40% wynagrodzenia podstawowego nowego pracownika, mogą nadwyrężyć budżet firmy.

Częsta rotacja pracownicza negatywnie wpływa na dynamikę i efektywność zespołu, ponieważ zanim nowa osoba osiągnie poziom kompetencji swojego poprzednika, mijają miesiące, a zespół traci swoją spójność i produktywność.

Wysoka rotacja odbija się także na kulturze organizacyjnej i atmosferze w pracy – pracownicy obserwujący częste zmiany mogą czuć się niepewnie i stracić lojalność wobec firmy.

Co więcej, z odejściem doświadczonych pracowników przedsiębiorstwo traci także wiedzę, doświadczenie i wartościowe relacje z klientami, co może odbić się na satysfakcji klientów i liczbie powracających kontrahentów. Wpływa to również na reputację firmy jako pracodawcy, odstraszając potencjalnych kandydatów. Aby zniwelować te negatywne skutki, organizacje powinny stale monitorować i analizować wskaźnik rotacji, wyciągać wnioski i ulepszać procesy HR, by zatrzymać najcenniejsze talenty i tworzyć stabilne środowisko pracy.

Podsumowując, wysoka rotacja pracowników w firmie jest wskaźnikiem, który może ujawnić potencjalne problemy w firmie i stanowić punkt wyjścia do wprowadzenia pozytywnych zmian. Regularne monitorowanie tego wskaźnika i analizowanie przyczyn odejść pozwala na szybsze reagowanie i podejmowanie działań, które mogą poprawić atmosferę w zespole oraz zatrzymać cennych pracowników. Pamiętaj, że proces doskonalenia organizacji nigdy się nie kończy. Nawet jeśli Twoja firma oferuje dobre warunki pracy, warto słuchać opinii pracowników i dostosowywać się do ich potrzeb. Takie podejście pomoże stworzyć środowisko, w którym rotacja będzie pod kontrolą, a pracownicy będą chętni do długotrwałej współpracy.

Czytaj więcej

• Benefity pracownicze – co firmy oferują swoim pracownikom?
• Dział HR – jaka jest jego rola?
• Sztuczna inteligencja w działach HR
• Struktura organizacyjna firmy – jak stworzyć działy w firmie?

Zarządzanie procesami HR

• Rekrutacja i onboarding
• Legalizacja cudzoziemców
• Ewidencja czasu pracy i wnioski urlopowe
• Kadry i płace