Urlop wypoczynkowy w 2022 r.

Urlop wypoczynkowy to „gorący" temat zwłaszcza przed sezonem wakacyjnym. Szczególnie jeśli pracownik rozpoczyna nową pracę. Pojawia się wiele pytań i wątpliwości zarówno po jego stronie, jak i pracodawcy. W jaki sposób liczone są dni urlopu? Kiedy pracodawca jest obowiązany udzielić urlopu? Jaki jest wymiar urlopu w zależności od stażu pracy? W oparciu o Kodeks pracy odpowiemy dziś na wszystkie najważniejsze pytania.

Testuj bez opłat elektroniczne wnioski urlopowe >>

Czym jest urlop wypoczynkowy?

W 2022 roku w Kodeksie pracy nie wprowadzono znaczących zmian dotyczących wymiaru urlopu wypoczynkowego. Oznacza to, że urlop wypoczynkowy jest prawem każdego pracownika zatrudnionego na umowę o pracę. Co istotne, pracownik nie może zrzec się urlopu lub przekazać go komuś innemu. Urlop należy także wykorzystać w postaci dni wolnych, a nie w formie rekompensaty pieniężnej (jest to możliwe tylko w szczególnych przypadkach). Pracodawca, który odmawia urlopu wypoczynkowego, podlega karze grzywny.

Pracownik może wnioskować o urlop w dogodnym dla niego terminie, nienarzuconym przez pracodawcę (musi jednak otrzymać zgodę). Jedynym wyjątkiem jest zmiana wprowadzona z powodu pandemii koronawirusa. Mówi ona o niewykorzystanym urlopie zaległym w 2021 roku. Wedle tego rozporządzenia pracodawca może bez zgody pracownika zdecydować o rozpoczęciu zaległego urlopu (maksymalnie 30 dni).

Pracownik powinien zaplanować urlop wypoczynkowy odpowiednio wcześniej i złożyć wniosek do pracodawcy. Wyjątkiem jest urlop na żądanie, który przysługuje pracownikowi w wymiarze 4 dni w każdym roku kalendarzowym. Należy jednak pamiętać, że w wyjątkowych sytuacjach pracodawca może nie zgodzić się na urlop na żądanie.

Pracodawca ma również prawo odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego, jeżeli wymagają tego nieprzewidziane okoliczności. Musi jednak uargumentować je oraz pokryć wszystkie koszty związane z odwołaniem.

Co w przypadku, jeśli pracownik potrzebuje dnia wolnego na egzamin lub obronę pracy? Wszystko zależy od jego wcześniejszych ustaleń z pracodawcą, ale ma możliwość wnioskowania o urlop szkoleniowy.

Jak naliczamy dni urlopu wypoczynkowego?

Urlop wypoczynkowy liczony jest od dnia 1 stycznia. Wyjątkiem są osoby, które podejmują pierwszą pracę, wtedy taka osoba zyskuje prawo do urlopu w każdym kolejnym miesiącu w wymiarze 1/12 całego przysługującego urlopu. Następnie nabywa prawo do corocznego urlopu w każdym roku kalendarzowym.

Pracownik może wykorzystać urlop za jednym razem lub podzielić go na części. W praktyce większość osób dzieli urlopy, należy jednak pamiętać, że Kodeks pracy nakazuje zaplanowanie jednego wypoczynku nie krótszego niż 14 dni kolejnych dni kalendarzowych.

Ważna informacja: urlop wypoczynkowy jest płatny i pracownik za dni wolne otrzymuje takie samo wynagrodzenie, gdyby w tym czasie pracował.

Jeżeli pracownik nie wykorzystał urlopu wypoczynkowego, przechodzi on na następny rok. Kodeks pracy mówi o konieczności wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego, najpóźniej do dnia 30 września kolejnego roku.

W przypadku, gdy pracownik wykorzystał cały urlop wypoczynkowy, może ubiegać się o urlop bezpłatny.

Czy urlop wypoczynkowy zależy od stażu pracy?

Tak, wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od stażu pracy. Co ciekawe wlicza się w niego okres nauki, którego ukończenie poświadczone jest dyplomem lub świadectwem. Nieistotne jest czy nauka pobierana była w systemie dziennym, wieczorowym lub zaocznym. W przypadku ukończenia szkoły wyższej staż pracy „na starcie" wynosi 8 lat.

Prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje:

• w wymiarze 20 dni, jeżeli staż pracy wynosi mniej niż 10 lat
• w wymiarze 26 dni, jeżeli pracownik ma staż pracy najmniej 10-letni

Mówimy oczywiście o pracy na pełen etat. Jeżeli pracownik zatrudniony jest w niepełnym wymiarze czasu pracy, urlop wypoczynkowy będzie pomniejszany proporcjonalnie.

Ważna informacja: staż pracy musi zostać udokumentowany w postaci świadectw pracy z poprzednich miejsc zatrudnienia. W przypadku braku takich dokumentów pracownikowi przysługuje 20 dni urlopu.

Urlop wypoczynkowy podczas okresu wypowiedzenia

Według Kodeksu pracy, jeżeli pracownik przebywa na okresie wypowiedzenia umowy o pracę, ma obowiązek wykorzystać zaległy urlop wypoczynkowy. Decyzja o przydzieleniu takiego urlopu leży po stronie pracodawcy, niezależnie od tego, która ze stron złożyła wypowiedzenie. Pracownik powinien wykorzystać cały urlop zaległy oraz bieżący (przysługujący w danym roku kalendarzowym).

Natomiast gdy z różnych powodów urlop nie może zostać wykorzystany, pracownikowi przysługuje ekwiwalent finansowy za nieodebrane dni wolne.

Urlop proporcjonalny

Pracownik rozpoczynający pracę w ciągu roku otrzymuje urlop wypoczynkowy, który liczony jest w sposób proporcjonalny. Kogo to dotyczy?

Pracowników, którzy nie przepracowali pełnego roku, oraz powracających z urlopu bezpłatnego, urlopu wychowawczego, po odbyciu służby wojskowej, pobycie w więzieniu i nieusprawiedliwionej nieobecności.

W jaki sposób liczony jest urlop proporcjonalny?

Ogólna zasada mówi o tym, że obowiązek udzielenia urlopu rozkłada się na dotychczasowego pracodawcę i kolejnego pracodawcę. W przypadku ustania stosunku pracy, pracownikowi przysługuje urlop:

• u dotychczasowego pracodawcy – proporcjonalnie do przepracowanego okresu w danym roku, chyba że przed ustaniem stosunku, pracownik wykorzystał urlop
• u kolejnego pracodawcy – w wymiarze proporcjonalnym do okresu, który pozostał w danym roku lub do okresu zatrudnienia (jeżeli ten jest krótszy niż koniec roku kalendarzowego)

Urlop proporcjonalny nie jest liczony w pierwszej pracy, ponieważ w tym wypadku pracownik nabywa prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy. Natomiast niepełny dzień urlopu zawsze zaokrąglany jest w górę.

Szybki wniosek o urlop w systemie HRappka

System HRappka w łatwy i przyjazny sposób pozwala zarówno na złożenie, jak i akceptację wniosków urlopowych. Wystarczy, że pracownik zaloguje się na swoje konto i zaznaczy w kalendarzu prośbę o urlop wypoczynkowy w konkretnych dniach. Pracodawca otrzyma niezwłocznie powiadomienie i będzie mógł odpowiedzieć na prośbę. Elektroniczne wnioski urlopowe to rewolucja w dziale kadr, która zaoszczędzi czas i usprawni komunikację w organizacji.

Podsumowanie

1. Według Kodeksu pracy każdy pracownik zatrudniony na umowę o pracę ma prawo do płatnego, nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego.

2. W przypadku pierwszej pracy, nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego następuje w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu, jaki przysługiwałby po przepracowaniu roku. Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w następnym roku.

3. Pracownikowi przysługuje prawo do 20 dni wolnych w przypadku, gdy jego staż pracy jest niższy niż 10 lat, powyżej jest to 26 dni urlopu.

4. Jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy.

Dowiedz się więcej:

• Program do zarządzania urlopami – TOP 10 funkcjonalności
• Urlop na żądanie w 2022 r
• Urlop macierzyński w 2022 r.
• Jak dobrze zorganizować obieg wniosków urlopowych
• Elektroniczne wnioski urlopowe
• Program do ewidencji czasu pracy