Kwalifikacja wojskowa pracownika a zwolnienie od pracy i wynagrodzenie
W 2024 roku ocenie zdolności fizycznej i psychicznej do czynnej służby wojskowej ma zostać poddanych nawet 230 tysięcy osób. Kwalifikacja wojskowa 2024 rozpoczęła się 1 lutego.
Wezwanie do stawienia się w WKU – Wojskowej Komendzie Uzupełnień (od 23 kwietnia 2022 roku WCR – Wojskowe Centrum Rekrutacji) dotyczy również niektórych pracowników. Czy pracodawca ma obowiązek udzielenia zwolnienia z pracy na czas kwalifikacji wojskowej? Czy za nieobecność związaną z wezwaniem WKU/WCR pracownikowi przysługuje wynagrodzenie? Odpowiadamy w artykule.
Zagadnienia poruszane w artykule:
Wezwanie do WKU a zwolnienie z pracy
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15.05.1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy wskazuje, że pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownika z pracy na wezwanie Wojskowego Centrum Rekrutacji.
§ 5. Pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika wezwanego do osobistego stawienia się przed organem właściwym w zakresie powszechnego obowiązku obrony na czas niezbędny w celu załatwienia sprawy będącej przedmiotem wezwania.
Pracodawca powinien otrzymać imienne wezwanie pracownika do stawienia się w WKU wraz z adnotacją potwierdzającą stawienie się pracownika na to wezwanie – jest to dowód potwierdzający usprawiedliwioną nieobecność w pracy (§ 3 pkt 4 Rozporządzenia).
Kwalifikacja wojskowa w czasie pracy a wynagrodzenie
W rozumieniu przepisów prawa pracy nieobecność pracownika spowodowana wezwaniem WKU ma charakter usprawiedliwiony, ale niepłatny – § 16 ust. 1 Rozporządzenia mówiący o rodzajach zwolnień, za które pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, nie uwzględnia tego rodzaju nieobecności.
Pracodawca nie więc obowiązku wypłacenia wynagrodzenia za czas nieobecności w pracy pracownika wezwanego do WCR chyba, że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy wewnętrzne przewidują zachowanie przez pracownika prawa do wynagrodzenia za czas zwolnienia.
Rekompensata za nieobecność w pracy z powodu stawienia się w WCR
Pracownik, który nie otrzymał od pracodawcy wynagrodzenia za czas wizyty w WCR, ma prawo wystąpić z wnioskiem do Szefa Wojskowego Centrum Rekrutacji o wypłatę rekompensaty pieniężnej (art. 52 ust. 2 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej).
Potrzebne jest do tego zaświadczenie potwierdzające utratę wynagrodzenia za czas zwolnienia, które wystawia pracodawca.
Kwotę rekompensaty reguluje art. 6 Ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny:
Pracownikom oraz osobom zatrudnionym na podstawie umowy cywilnoprawnej, wezwanym do osobistego stawienia się przed właściwy organ w sprawach dotyczących obowiązku obrony, którzy nie otrzymali wynagrodzenia za czas opuszczony z powodu wezwania, przysługuje, na ich żądanie, zryczałtowana rekompensata za utracone zarobki. Rekompensata przysługuje za każdy dzień w wysokości 1/30 minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w grudniu roku poprzedniego, ustalanego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207 oraz z 2023 r. poz. 1667). Rekompensatę wypłaca organ wzywający na podstawie zaświadczeń wydanych przez pracodawców.
W grudniu 2023 roku minimalne wynagrodzenie wynosiło 3600zł, więc pracownik za wizytę w WCR w 2024 otrzyma 120zł rekompensaty za dzień nieobecności w pracy.
Wzór zaświadczenia o utraconych zarobkach
Zaświadczenie o utraconych zarobkach możesz pobrać tutaj.
Zarządzanie procesami HR
- Rekrutacja i onboarding
- Legalizacja cudzoziemców
- Ewidencja czasu pracy i wnioski urlopowe
- Kadry i płace
Kwestię przepisów dotyczących usprawiedliwiania nieobecności w pracy i zwolnień od pracy, również w celu stawienia się w WCR należy szukać w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy. Nieobecność spowodowana kwalifikacją wojskową pracownika ma charakter usprawiedliwiony, ale pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia. Może on jednak uzyskać rekompensatę. W celu uzyskania przez pracownika od właściwego organu rekompensaty pieniężnej pracownik musi wystąpić z wnioskiem, przedstawiając zaświadczenie określające wysokość utraconego wynagrodzenia. Jeżeli pracownik dostał wezwanie do stawienia się w WCR powinien przedstawić je pracodawcy. Dodatkowo na wezwaniu powinna być odpowiednia adnotacja potwierdzająca stawienie się pracownika w WCR.