Na czym będzie polegał program „Aktywny rodzic”? 

Program „Aktywny Rodzic” jest częścią kompleksowej reformy systemu wsparcia opieki nad dziećmi do 3 lat. Ustawa, która ma wprowadzić program, zakłada trzy nowe formy wsparcia dla rodziców małych dzieci:

  • aktywni rodzice w pracy (tzw. babciowe)
  • aktywnie w żłobku
  • aktywnie w domu

Głównym celem programu Aktywny Rodzic jest poprawa jakości opieki żłobkowej w całej Polsce. Świadczenia przewidziane w tej ustawie będą finansowane z jednego budżetu, który będzie składał się z funduszy państwowych oraz środków pochodzących z Unii Europejskiej.

Rodzice, którzy będą chcieli skorzystać z nowych świadczeń, będą mogli wybrać jedno z trzech dostępnych, zgodnie ze swoimi preferencjami.

Kiedy będzie można skorzystać z programu?

Projekt ustawy wpłynął do Sejmu 18 kwietnia 2024 roku, a 23 maja został zatwierdzony przez Senat. 24 maja ustawa Aktywny rodzic została przekazana do podpisu prezydentowi. 

Pracujące rodzice będą mogli skorzystać z nowych świadczeń już 1 października 2024 roku.

Za wypłatę świadczeń będzie odpowiedzialny Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Świadczenie „Aktywni rodzice w pracy”

Ze świadczenia „Aktywni rodzice w pracy" (tzw. babciowe) będą mogli korzystać pracujący rodzice, którzy wychowują dziecko w wieku od 12 do 35 miesięcy. Przyznanie świadczenia nie będzie zależne od dochodów rodziny, lecz od faktycznej aktywności zawodowej rodziców.

Wysokość świadczenia wyniesie 1500 zł miesięcznie na każde dziecko, a w przypadku dzieci niepełnosprawnych – 1900 zł miesięcznie. Rodzice będą mogli samodzielnie decydować, na co przeznaczyć otrzymane środki. Jeżeli zdecydują się na opiekę sprawowaną przez babcię lub dziadka, program przewiduje finansowanie składek przez państwo, po zawarciu odpowiedniej umowy uaktywniającej. Wysokość tych składek nie może przekraczać 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Świadczenie „Aktywnie w żłobku”

Ze świadczenia „Aktywnie w żłobku” będą mogli korzystać rodzice wychowujący dziecko w wieku od 12 do 35 miesięcy. Aby skorzystać z tego świadczenia rodzice nie muszą być aktywni zawodowo. Ten nowy rodzaj wsparcia zastąpi dotychczasową pomoc w wysokości 400 zł, przeznaczoną na dofinansowanie opłat za pobyt dziecka w żłobku.

Świadczenie „Aktywnie w żłobku” będzie dostępne dla rodziców, którzy nie korzystają z innych świadczeń programu, takich jak „Aktywni rodzice w pracy” lub „Aktywnie w domu”. W odróżnieniu od wsparcia wypłacanego w ramach Rodzinnego Kapitału opiekuńczego, świadczenie „Aktywnie w żłobku” będzie przysługiwało od pierwszego dziecka.

Niezależnie od dochodu rodziny, rodzice będą otrzymywać świadczenie na każde dziecko, a jego maksymalna wysokość wyniesie 1500 zł miesięcznie. Dla rodziców opiekujących się niepełnosprawnym dzieckiem wysokość wsparcia wzrośnie do 1900 zł miesięcznie. Kwoty te są ograniczone ustawą i nie mogą przekraczać faktycznych kosztów opłat za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. W praktyce oznacza to, że świadczenie „Aktywnie w żłobku” nie będzie mogło być wyższe niż rzeczywiste opłaty ponoszone przez rodziców za te formy opieki. Świadczenie będzie wypłacane bezpośrednio na rachunek bankowy żłobka, klubu dziecięcego lub dziennego opiekuna. 

Świadczenie „Aktywnie w domu”

Ostatnim rodzajem świadczenia przewidzianym przez ustawę jest świadczenie „Aktywnie w domu”. Mogą z niego skorzystać rodzice, którzy nie kwalifikują się do pierwszych dwóch świadczeń lub którzy dobrowolnie z nich rezygnują. Dotyczy to rodziców nieaktywnych zawodowo, których dziecko nie uczęszcza do żłobka.

Podobnie jak w przypadku pozostałych świadczeń, przysługuje ono rodzicom wychowującym dziecko w wieku od 12 do 35 miesięcy. Świadczenie „Aktywnie w domu” będzie wypłacane przez 24 miesiące w wysokości 500 zł miesięcznie na każde dziecko. Jego przyznanie nie będzie zależne od dochodów rodziny. Jeśli w trakcie pobierania świadczenia sytuacja rodziców się zmieni i podejmą oni pracę, będą mogli złożyć nowy wniosek, aby zmienić rodzaj otrzymywanego świadczenia.

O czym jeszcze warto wiedzieć?

Każde z wymienionych świadczeń w ramach programu „Aktywny Rodzic” nie będzie miało wpływu na inne świadczenia pobierane przez rodziców. Oznacza to, że rodzice mogą otrzymywać te świadczenia równocześnie z innymi, takimi jak na przykład program Rodzina 800+.

Program „Aktywny Rodzic” obejmuje również rodziców prowadzących własną działalność gospodarczą, pod warunkiem że spełniają określone warunki. Ich działalność nie może być zawieszona, a łączna podstawa odprowadzania składek dla obojga rodziców musi wynosić co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Co istotne, podstawa odprowadzania składek dla każdego z rodziców nie może być niższa niż 50% minimalnego wynagrodzenia. Wyjątkiem stanowią sytuacje, gdzie rodzice korzystają z ulg i preferencji podatkowych (np. ulga na start).

Wypłata świadczenia nie będzie uzależniona od wymiaru czasu pracy czy liczby przepracowanych godzin. Pod uwagę będzie brana jedynie aktywność zawodowa rodziców, którą ocenia się na podstawie wysokości podstawy odprowadzanych składek. Zarówno przy umowie o pracę, jak i działalności gospodarczej, podstawa odprowadzania składek łącznie dla obojga rodziców nie może być niższa niż minimalne wynagrodzenie, a każdy z rodziców musi mieć podstawę wynoszącą co najmniej 50% minimalnego wynagrodzenia.

Zarządzanie procesami HR

  • Rekrutacja i onboarding
  • Legalizacja cudzoziemców
  • Ewidencja czasu pracy i wnioski urlopowe
  • Kadry i płace
TESTUJ BEZ OPŁAT

Autor:

Andrzej Tkaczuk

Specjalista ds. Legalizacji cudzoziemców

Jestem specjalistą w dziedzinie legalizacji pracy i pobytu cudzoziemców. Od 7 lat pracuję w branży outsourcingu, zajmuję się kadrami, rekrutacją pracowników oraz legalizacją zatrudnienia. Dodatkowo świadczę usługi jako rekruter w branży IT i specjalista ds. legalizacji. Na każdym stanowisku pracuję z cudzoziemcami, jestem na bieżąco z najnowszymi przepisami i trendami w dziedzinie legalizacji.