Praca zdalna cudzoziemca – na jakich zasadach jest możliwa?

Zmiana podejścia do organizacji pracy już po okresie pandemii przyniosła wiele korzyści zarówno dla pracodawców, jak i dla pracowników. Duża część kadry pracowniczej, po spadku poziomu zagrożenia epidemicznego, zdecydowała się kontynuować zdalny tryb pracy. Rozwiązanie wydaje się być proste, jeżeli mówimy o pracownikach z Polski. Natomiast więcej komplikacji niesie to w przypadku cudzoziemców.

Wiele firm (szczególnie z branży IT) zastanawia się, czy praca zdalna cudzoziemca jest możliwa. Co w sytuacji, gdy cudzoziemiec będzie świadczył pracę nie przebywając w Polsce? Czy musimy wyrabiać zezwolenia planując zatrudnienie cudzoziemca zdalnie? Poniżej przedstawimy najważniejsze kwestie dotyczące pracy zdalnej cudzoziemców.

Czy możemy zatrudnić cudzoziemca do pracy zdalnej?

Odpowiedź brzmi: tak. Każdy cudzoziemiec może wykonywać pracę zdalnie, z dowolnego zakątka Polski lub świata. Praca zdalna oznacza wykonywanie obowiązków zawodowych całkowicie lub częściowo w miejscu wybranym przez pracownika i uzgodnionym z pracodawcą. Może to być również adres zamieszkania pracownika, a praca odbywa się z wykorzystaniem narzędzi do komunikacji na odległość. Definicja ta została określona w artykule 67(18) Kodeksu pracy.

Czy do pracy zdalnej jest wymagane zezwolenie na pracę?

To pytanie jest bardziej skomplikowane i nie ma na nie jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy od konkretnej sytuacji. Aby wyjaśnić tę kwestię musimy sięgnąć do art. 88 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku. Wyjaśnia on i przedstawia sytuacje, w których cudzoziemiec zobowiązany jest posiadać zezwolenie na pracę, aby legalnie ją wykonywać.

Obowiązek taki powstaje, gdy cudzoziemiec ma pracować na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy z podmiotem, którego siedziba, adres zamieszkania, oddział, zakład lub inna forma zorganizowanej działalności znajduje się na terytorium Polski.

Zezwolenie będzie wymagane również w sytuacji, gdy cudzoziemiec będzie świadczył pracę na terytorium RP dla pracodawcy zagranicznego przez okres przekraczający 30 dni w roku kalendarzowym lub delegowany będzie na terytorium RP w celu realizacji usługi o charakterze tymczasowym i okazjonalnym.

Dla polskiego pracodawcy regulacje te oznaczają, że obowiązek posiadania przez cudzoziemca zezwolenia na pracę powstanie w sytuacji, gdy praca lub usługa ma być świadczona w Polsce. Wyjątkiem są sytuacje w których praca ta jest świadczona przez obywateli Unii Europejskiej i Szwajcarii. Tak samo jak w przypadku pracy stacjonarnej, obywatele tych państw zwolnieni są z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę.

Na jakim pozwoleniu można zatrudnić cudzoziemca zdalnie?

Odpowiedź jest taka sama, jak w sytuacji zwykłego zatrudnienia. Wszystko zależy od obywatelstwa cudzoziemca. Legalnie wykonywać pracę cudzoziemiec może posiadając zezwolenie na pracę, oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy, a także posiadając zezwolenie na pobyt i pracę, tak zwane zezwolenie jednolite. Są to podstawowe rodzaje dokumentów, które legalizują pracę cudzoziemca.

Nie powinniśmy zapominać o powiadomieniu o powierzeniu wykonywania pracy obywatelom Ukrainy. W niektórych przypadkach obywatele tego Państwa mogą być zatrudnieniu tylko i wyłącznie na podstawie powiadomienia.

Do pracy zdalnej nie będzie wymagane zezwolenie na pracę jeżeli cudzoziemiec jest zwolniony z obowiązku jego posiadania. Do kategorii tych osób należą cudzoziemcy posiadający pobyt stały w Polsce, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego, posiadacze Karty Polaka, studenci lub absolwenci stacjonarnych studiów wyższych. Z pewną listą takich przypadków można zapoznać się na stronie gov.pl.

O czym należy pamiętać zatrudniając cudzoziemca zdalnie?

Pracodawca nie powinien zapominać o obowiązkach, które wynikają z wyrobionych przez niego pozwoleń na pracę. Jednym z takich obowiązków jest powierzenie wykonywania pracy na warunkach wskazanych w zezwoleniu. W większości przypadków, dokumenty legalizujące pracę wskazują również miejsce wykonywania pracy. Oznacza to, że jeżeli wyrobimy cudzoziemcowi pozwolenie na pracę i zostanie w nim określone miejsce wykonywania pracy, to praca ma być wykonywana tylko w miejscu deklarowanym przez pracodawcę. Wyjątek stanowi możliwość powierzenia pracy na innych warunkach, a także powierzenia pracy zdalnej w trakcie pandemii. Polscy przedsiębiorcy mogli skorzystać z takiego rozwiązania opierając się o  art. 15z5 ustawy o covid-19. Obecnie należy stosować się do zasad ogólnych.

Podsumowanie

Podsumowując, praca zdalna obecnie jest często spotykanym i korzystnym rozwiązaniem dostępnym nie tylko dla obywateli RP, ale również cudzoziemców. Praca zdalna pozwala pracodawcom znaleźć i zatrudnić wykwalifikowanych pracowników z dowolnego zakątka świata, a cudzoziemcy zyskują większą mobilność w realizowaniu zadań zawodowych. Należy pamiętać o obowiązkach legalizacyjnych, które są uzależnione w głównej mierze od miejsca świadczenia pracy. Przestrzeganie zasad, które przedstawiliśmy w niniejszym artykule, pozwoli na skuteczne i zgodne z prawem korzystanie z potencjału pracy zdalnej.