Praca w niedziele i święta — jak rozliczyć czas pracy?
Kodeks pracy ustanowił niedziele i święta jako dni wolne od pracy. Istnieją jednak pewne wyjątki, pozwalające na wykonywanie pracy w tych dniach. Jednocześnie stosuje się do nich odrębne przepisy, uwzględniające dodatkowe wynagrodzenie i czas wolny.
Kiedy praca w niedzielę lub święto jest możliwa i co przysługuje pracownikowi? Jak rozliczyć czas pracy w niedziele i święta? Odpowiadamy w artykule.
Zagadnienia poruszane w artykule:
Praca w niedziele i święta a Kodeks pracy
Kodeks pracy dopuszcza pracę w niedziele i święta w jasno określonych przypadkach.
Art. 151(10) Praca w niedziele i święta jest dozwolona:
1) w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;
2) w ruchu ciągłym;
3) przy pracy zmianowej;
4) przy niezbędnych remontach;
5) w transporcie i w komunikacji;
6) w zakładowych strażach pożarnych i w zakładowych służbach ratowniczych;
7) przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób;
8) w rolnictwie i hodowli;
9) przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności, w szczególności w:
a (uchylona)
b) zakładach świadczących usługi dla ludności,
c) gastronomii,
d) zakładach hotelarskich,
e) jednostkach gospodarki komunalnej,
f) zakładach opieki zdrowotnej i innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych,
g) jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz jednostkach organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej zapewniających całodobową opiekę,
h) zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, oświaty, turystyki i wypoczynku;
10) w stosunku do pracowników zatrudnionych w systemie czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta;
11) przy wykonywaniu prac:
a) polegających na świadczeniu usług z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną lub urządzeń telekomunikacyjnych w rozumieniu przepisów prawa telekomunikacyjnego, odbieranych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zgodnie z przepisami obowiązującymi odbiorcę usługi, dni, o których mowa w art. 151(9) § 1, są u niego dniami pracy,
b) zapewniających możliwość świadczenia usług, o których mowa w lit. a.
Praca w niedzielę i święto w powyższych, dozwolonych przypadkach to praca wykonywana między godziną 6:00 tego dnia a godziną 6:00 następnego dnia, chyba że dany pracodawca ustali inną godzinę. Warto przy tym pamiętać, że czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Rozliczanie czasu pracy w niedziele i święta
Pracownikowi zatrudnionemu w podstawowym systemie czasu pracy za pracę w niedziele i święta przysługuje w zamian inny dzień wolny lub dodatek do wynagrodzenia (oprócz podstawowego wynagrodzenia za świadczone godziny pracy).
Jak rozliczyć pracę w niedzielę?
Za pracę w niedzielę pracownikowi przysługuje dodatkowy dzień wolny od pracy do wykorzystania w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po tej niedzieli, a jeżeli nie jest to możliwe – do końca okresu rozliczeniowego.
Jeżeli wykorzystanie dnia wolnego od pracy nie jest w ogóle możliwe w podanych terminach, pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100% za każdą godzinę pracy w niedzielę.
Jak rozliczyć pracę w święto?
Za pracę w święto pracownikowi przysługuje dodatkowy dzień wolny do wykorzystania w ciągu okresu rozliczeniowego.
Jeżeli nie jest możliwe wykorzystanie dnia wolnego w tym terminie, pracodawca ma obowiązek wypłacić pracownikowi dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100 % za każdą godzinę pracy w święto.
Nadgodziny w niedzielę lub święto
Jeżeli pracownik pracuje w niedzielę lub święto powyżej 8 godzin, oprócz innego dnia wolnego od pracy przysługuje mu rekompensata za pracę w godzinach nadliczbowych, czyli dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100% wynagrodzenia lub dodatkowy czas wolny od pracy.
Czytaj więcej: Jak rozliczyć nadgodziny?
Przykład:
Pracownik zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy od poniedziałku do piątku pracował
dodatkowo przez 11 godzin w jedną wolną niedzielę. Jeśli pracodawca nie odda dnia wolnego za tę niedzielę, rozliczenie powinno wyglądać następująco:
- 8 godzin – 100% dodatku za brak dnia wolnego od pracy + 100% dodatku za przekroczenie
normy średniotygodniowej - 3 godziny – 100% dodatku za brak dnia wolnego od pracy + 100% dodatku za nadgodziny
dobowe w wolną niedzielę
Jeśli pracownik otrzymał inny dzień wolny za 11-godzinną pracę w niedzielę, nadal do zrekompensowania zostają 3 nadgodziny. Pracodawca może więc:
- zapłacić wynagrodzenie za 3 godziny + 100% dodatku
- udzielić dodatkowego czasu wolnego od pracy – na wniosek pracownika w wymiarze 1:1, bez wniosku w wymiarze 1:1,5
Dni ustawowo wolne od pracy w 2024 r.
Poniżej przedstawiamy spis świąt ustawowo wolnych od pracy w 2024 r. Dwa z nich wypadają w niedziele (pierwszy dzień Wielkiej Nocy i Zielone Świątki). Warto pamiętać, że do pracy w święto przypadające w niedzielę stosuje się przepisy dotyczące pracy w niedzielę.
-
1 stycznia – Nowy Rok,
-
6 stycznia – Święto Trzech Króli,
-
31 marca – pierwszy dzień Wielkiej Nocy,
-
1 kwietnia – drugi dzień Wielkiej Nocy,
-
1 maja – Święto Państwowe,
-
3 maja – Święto Konstytucji Trzeciego Maja,
-
19 maja – pierwszy dzień Zielonych Świątek,
-
30 maja – dzień Bożego Ciała,
-
15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
-
1 listopada – Wszystkich Świętych,
-
11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości,
-
25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
-
26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia.
Czytaj więcej: Wymiar czasu pracy w 2024 r.
Rozliczanie nadgodzin oraz pracy w niedziele i święta w systemie
System kadrowo-płacowy HRappka automatyzuje procesy związane z rozliczaniem pracowników, dzięki czemu rozliczenia niedziel, świąt i nadgodzin dokonasz w kilka sekund. Dodatkowo wystawisz umowy, wygenerujesz listy płac i paczki przelewów. HRappka umożliwia również przejrzystą ewidencję czasu pracy i posiada funkcjonalności portalu pracowniczego.
Czytaj więcej:
Zarządzanie procesami HR
- Rekrutacja i onboarding
- Legalizacja cudzoziemców
- Ewidencja czasu pracy i wnioski urlopowe
- Kadry i płace
Praca w niedziele i święta jest regulowana przez Kodeks pracy. Pracownikowi wykonującemu pracę w niedzielę lub święto przysługuje inny dzień wolny lub dodatek pieniężny.