Praca w godzinach nocnych. Ile wynosi dodatek nocny w 2024 r?
Praca w godzinach nocnych jest regulowana Kodeksem pracy. Oznacza to, że każdy pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę i pracujący w nocy jest objęty specyficznymi regulacjami, takimi jak na przykład dodatkowe wynagrodzenie (w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia danego roku) lub limit czasu pracy. Pracodawca ma obowiązek poinformowania właściwego inspektora pracy o zatrudnianiu pracowników pracujących w nocy, jeśli pracownik złoży do niego odpowiedni wniosek.
Zagadnienia poruszane w artykule:
Kiedy mówimy o pracy w porze nocnej?
Zgodnie z Kodeksem pracy pora nocna obejmuje 8 godzin między godzinami 21:00 a 7:00. Pracodawca powinien ustalić na piśmie, kiedy obowiązują godziny nocne w firmie. Określenie godzin nocnych powinno znaleźć się w regulaminie pracy, układzie zbiorowym pracy lub informacji o warunkach zatrudnienia. Jeśli pracodawca nie ustali godzin nocnych, odgórnie przyjmuje się 10-godzinną porę wskazaną w Kodeksie pracy. Zakresy pory nocnej mogą różnić się w zależności od poszczególnych grup pracowniczych.
Pracownik pracujący w nocy
Pracownikiem pracującym w nocy określa się:
- pracownika, którego rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej 3 godziny pracy w porze nocnej
- pracownika, którego co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną
Prawa pracownika wykonującego pracę w porze nocnej
Warto podkreślić, że czas pracy pracującego w nocy nie może przekraczać 8 godzin na dobę, jeżeli wykonuje prace szczególnie niebezpieczne lub związane z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym.
Prace te określa pracodawca w porozumieniu z zakładową organizacją związkową, a jeżeli u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa – z przedstawicielami pracowników wybranymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy, oraz po zasięgnięciu opinii lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, uwzględniając konieczność zapewnienia bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia pracowników.
Praca w porze nocnej może przekraczać 8 godzin tylko w przypadku:
- pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy
- konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii
Ponadto, za każdą godzinę pracy w nocy pracownikom należy się dodatek do wynagrodzenia.
Dodatek za pracę w porze nocnej
Kodeks pracy jasno wskazuje, że:
„Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów." (Art. 151(8) § 2).
Jeśli pracownik wykonuje pracę w nocy stale poza zakładem pracy, dodatek może zostać zastąpiony ryczałtem.
Jak obliczyć dodatek nocny?
Aby obliczyć dodatek za pracę w porze nocnej, wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę dzielimy przez wymiar czasu pracy w danym miesiącu. Uzyskany wynik mnożymy przez 20%.
Przykładowo, aby obliczyć dodatek nocny w kwietniu:
4242 zł (aktualnie obowiązujące minimalne wynagrodzenie za pracę) / 168 godzin (wymiar czasu pracy w kwietniu) x 20% = 5,05 zł
Ile wynosi dodatek nocny w 2024 r.?
Zestawienie dodatków nocnych za poszczególne miesiące w 2024r:
Styczeń – 5,05 zł
Luty – 5,05 zł
Marzec – 5,05 zł
Kwiecień – 5,05 zł
Maj – 5,30 zł
Czerwiec – 5,30 zł
Lipiec – 4,67 zł
Sierpień – 5,12 zł
Wrzesień – 5,12 zł
Październik – 4,67 zł
Listopad – 5,66 zł
Grudzień- 5,38 zł
Co jeśli pracodawca nie płaci dodatku nocnego?
Jeśli pracodawca nie wypłaca pracownikowi dodatkowego wynagrodzenia za pracę w porze nocnej, nie stosuje się do przepisów Kodeksu pracy i popełnia wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Za takie wykroczenie może zostać ukarany grzywną od 1000 zł do 30 000 zł.
Kto nie może pracować w nocy?
Nie wszystkie osoby mogą wykonywać pracę w godzinach nocnych. Zakaz ten dotyczy:
- kobiet w ciąży (nawet, jeżeli pracownica wyraża na to zgodę)
- pracowników młodocianych (pracownicy w wieku 15-18 lat)
- rodziców i opiekunów dzieci do lat 8 przez zasady wprowadzone przez dyrektywę work-life balance (chyba, że osoby te wyrażą dobrowolną zgodę na pracę w nocy)
- pracowników niepełnosprawnych (chyba, że lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne uzna, że jest to możliwe)
Praca w godzinach nocnych rozliczana w systemie HRappka
W programie kadrowo-płacowym HRappka łatwo rozliczysz godziny nocne pracownika. System automatycznie wyliczy wszystkie składniki wynagrodzenia w danym okresie rozliczeniowym, w tym kwotę przysługującego dodatku nocnego.
HRappka to kompleksowy system, w którym przeprowadzisz masowe rekrutacje, zatrudnisz i rozliczysz pracowników, w tym wystawisz pracownikom umowy, wygenerujesz listy płac, paski wynagrodzeń oraz wyślesz paczki przelewów. Zarejestruj się i testuj 14 dni za darmo!
Zarządzanie procesami HR
- Rekrutacja i onboarding
- Legalizacja cudzoziemców
- Ewidencja czasu pracy i wnioski urlopowe
- Kadry i płace
Pracowników wykonujących pracę w nocy obowiązują odrębne przepisy Kodeksu pracy. Praca w godzinach nocnych to praca wykonywana w zakresie godzin 21:00 – 7:00. Pracodawca ustala, które godziny w jego zakładzie pracy są godzinami nocnymi i umieszcza informację w regulaminie pracy lub układzie zbiorowym. Jeśli pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy, musi wręczyć pracownikowi pismo z określeniem godzin nocnych w jego firmie. Kodeks pracy wskazuje, że za pracę w porze nocnej pracownikowi należy się dodatkowe wynagrodzenie. Dodatek za godziny nocne wynosi co najmniej 20% stawki godzinowej wynikającej z obowiązującego w danym roku minimalnego wynagrodzenia za pracę.
