Jak zatrudnić cudzoziemca, który pracuje u innego pracodawcy?

Coraz większa liczba cudzoziemców pracuje dla kilku pracodawców jednocześnie. Tego typu zatrudnienie może być korzystne zarówno dla pracownika, jak i dla pracodawcy. Pracownik może zwiększyć swoje dochody, a pracodawca może skorzystać z elastyczności czasowej, zatrudniając cudzoziemca do prac niewymagających dużego zaangażowania. W takiej jednak sytuacji pracodawca musi pamiętać o obowiązkach wynikających z takiego zatrudnienia. 

W artykule przyjrzymy się, jakie kroki należy podjąć, aby legalnie zatrudnić cudzoziemca, który już jest zatrudniony u innego pracodawcy. Opiszemy różne ścieżki zatrudnienia, które będą uzależnione od sytuacji prawnej i pobytowej cudzoziemca. 

>> Przetestuj bezpłatnie system do legalizacji cudzoziemców

Sprawdzenie legalności pobytu

Podobnie jak obywatele Polski, cudzoziemcy mają prawo do pracy dla kilku pracodawców. Niezależnie od podstawy zatrudnienia – czy to umowa o pracę, czy umowa cywilnoprawna – cudzoziemcy mogą legalnie świadczyć pracę na rzecz kilku podmiotów. Liczba pracodawców oraz podstawa legalizacji zatrudnienia nie wpływa też na legalność takiej pracy. 

Pracodawca jednak zawsze musi pamiętać o tym, że nie ma legalnej pracy bez legalnego pobytu. Dlatego zawsze przed zatrudnieniem należy sprawdzić, czy cudzoziemiec przebywa w kraju legalnie. Istnieje ryzyko, że pracownik, który już ma podpisaną umowę z jednym pracodawcą, może nielegalnie przebywać w Polsce, co może prowadzić do niepożądanych konsekwencji dla drugiego pracodawcy, który dopiero planuje go zatrudnić.

Obowiązek przechowywania kserokopii dokumentów potwierdzających legalny pobyt cudzoziemca w aktach osobowych pracownika również zmusza pracodawcę do sprawdzania podstawy pobytu cudzoziemca. Warto też pamiętać, iż nie każdy tytuł pobytowy uprawnia do wykonywania pracy. Może zdarzyć się sytuacja w której cudzoziemiec, którego mamy zamiar zatrudnić, przebywa w Polsce legalnie, lecz jego tytuł pobytowy nie uprawnia do wykonywania pracy, nawet po wyrobieniu odpowiednich pozwoleń na pracę. 

Legalizacja pracy

Po sprawdzeniu legalności pobytu i upewnieniu się, że podstawa pobytu nie wyklucza możliwości podjęcia pracy, pracodawca może zająć się legalizacją pracy cudzoziemca. Pracodawca musi pamiętać, że każde zezwolenie na pracę jest wydawane na pracę u konkretnego pracodawcy. Więc jeżeli cudzoziemiec posiada już podpisaną umowę, a praca jego jest legalna, my – jako nowy pracodawca – zobowiązani jesteśmy wyrobić dla niego nowe pozwolenie. 

Niekiedy możemy spotkać się z wyjątkami od tej reguły, przy których nie musimy legalizować pracy cudzoziemca. Przed wyrobieniem jakichkolwiek zezwoleń na pracę sprawdzamy, czy cudzoziemiec nie ma pełnego dostępu do rynku pracy. Jeżeli taki dostęp cudzoziemiec posiada, to możemy zatrudnić go na takich samych warunkach, jak obywatela polskiego.

Dla osób posiadających bezterminowe tytuły pobytowe (pobyt stały, pobyt rezydenta długoterminowego), dla studentów studiów stacjonarnych czy posiadaczy Karty Polaka nie musimy wyrabiać pozwoleń na pracę. Z pełną listą osób posiadających prawo do pracy bez posiadania zezwolenia na pracę można zapoznać się na stronie gov.pl. W pozostałych przypadkach musimy wyrobić cudzoziemcowi odpowiednie pozwolenia na pracę. 

Dokumenty legalizujące pracę

Rodzaj dokumentu legalizującego pracę jest uzależniony od obywatelstwa cudzoziemca i spowodowane to jest tym, że niektóre osoby mogą skorzystać z uproszczonej ścieżki legalizacji pracy. Dotyczy to obywateli Ukrainy, Białorusi, Mołdawii, Armenii oraz Gruzji. Dla cudzoziemców z tych państw, możemy wyrobić oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy. W odróżnieniu od zwykłego zezwolenia na pracę, ten typ dokumentu nie wymaga informacji starosty.

Czas oczekiwania na wpisanie oświadczenia do ewidencji zazwyczaj nie przekracza 7 dni roboczych, a maksymalny termin na który jest wydawany ten typ pozwolenia na pracę to 24 miesiące. Przed zakończeniem terminu ważności dokumentu pracodawca może ubiegać się o nowe oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy. 

W przypadku, gdy nie możemy skorzystać z uproszczonej ścieżki legalizacji pracy – musimy wyrobić tradycyjne zezwolenie na pracę. W tym celu składamy wniosek o wydanie zezwolenia na pracę do Urzędy Wojewódzkiego. Czas oczekiwania na wydanie zezwolenia typu A wynosi 30 dni, a w sprawach wymagających dodatkowych wyjaśnień, termin ten może zostać wydłużony. Przed ubieganiem się o ten rodzaj zezwolenia na pracę, musimy też wyrobić informację starosty, o ile nie podlegamy pod zwolnienie z tego obowiązku. Dokument ten stanowi potwierdzenie, że na lokalnym rynku pracy nie ma osób, które by mogły świadczyć pracę oferowaną cudzoziemcowi. 

Jak zalegalizować pobyt cudzoziemca pracującego u kilku pracodawców?

Jak już pisaliśmy wcześniej – cudzoziemiec może legalnie wykonywać pracę posiadając legalny pobyt w Polsce. Gdy cudzoziemiec podejmuje zatrudnienie po raz pierwszy, to większości przypadków robi to posiadając wizę lub przebywając w kraju w ramach ruchu bezwizowego. Przed upływem ważności wizy lub dni na podstawie paszportu biometrycznego cudzoziemiec musi wyjechać z Polski lub złożyć dokumenty na pobyt czasowy. Po złożeniu dokumentów na kartę pobytu cudzoziemiec będzie mógł legalnie przebywać w Polsce w trakcie oczekiwania na wydanie decyzji, a odpowiednie pozwolenia na pracę zagwarantują mu legalną pracę. 

Pracodawca i cudzoziemiec muszą pamiętać, że wynagrodzenie cudzoziemca ubiegającego się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę nie może być mniejsze niż minimalne miesięczne wynagrodzenie. Pracodawca powinien zagwarantować cudzoziemcowi wynagrodzenie w tej wysokości niezależnie od wymiaru lub liczby godzin czasu pracy. Jeżeli cudzoziemiec ma być zatrudniony na pół etatu, to wynagrodzenie za pracę nie może być mniejsze niż 4242 zł brutto (stan na 01.05.2024). W przypadku, gdy pracownik z zagranicy świadczy pracę w kilku firmach, wymóg dotyczący wysokości wynagrodzenia zostanie spełniony, gdy łączny dochód wskazany w załącznikach nr 1 do wniosku będzie wynosił co najmniej równowartość minimalnego wynagrodzenia. Oznacza to, że pracownik pracujący u kilku pracodawców, na część etatu, nie traci prawa do ubiegania się o zezwolenie jednolite i może starać o kartę pobytu jeżeli suma wynagrodzeń ze wszystkich umów będzie wynosiła minimalne wynagrodzenie za pracę.